In 1593 tijdens de Tachtigjarige Oorlog was sprake van een eerste ontwerp van een vestingwerk in Orthen; ter bescherming van de vesting ’s-Hertogenbosch. De Bossche stadsregering was echter mordicus tegen, uit angst dat de Staatse vijand deze sterkte zou kunnen veroveren en dan vervolgens richten tegen de stad. In 1603 verrees, na aanvallen van Maurits van Oranje bij Orthen alsnog een sterke schans onder druk van de Spaanse landheren. Vanaf dat jaar tot 1886 was sprake van een vestingwerk in Orthen, tussendoor ook een aantal malen geslecht maar ook weer opgebouwd. Na de opheffing als vestingwerk bleef het fortterrein in gebruik bij de krijgsmacht onder andere als schietbaan. In 1966 volgde het definitieve einde als defensieobject. Tegenwoordig is het torenfort [van 1852] wel bekend bij velen, maar het zeer grote wallenfort eromheen is daarentegen een grote onbekende.
Fort Orthen is een prachtig gelegen verdedigingswerk, omgeven door aarden wallen met een brede gracht en een wiel aan de buitenzijde. Op het terrein van het fort bevinden zich de Forttoren, de Schijvenloods, het Nico Schuurmanshuis (gemeenschapshuis) en het gebouw van de handboogvereniging Prins Bernhard. Het is het jongste fort bij ‘s-Hertogenbosch en werd samen met Fort Crèvecoeur gebouwd om de vestingstad vanuit het noorden te verdedigen. Het fort heeft echter nooit een grote rol van betekenis gespeeld in gevechten. Begin jaren ’90 werd het fort gerestaureerd. Tegenwoordig huren kunstenaars er atelierruimtes, en is de kelder de thuisbasis van het Orthens archief van heemkundekring de Orthense Schaar en van de Commissie uit de Ingezetenen van de afdeling Orthen.
Locatie
Ketsheuvel 56
's-Hertogenbosch
