Bijdrage door: Erik Smit, voorzitter Fort aan den Ham.
De Stichting Fort aan den Ham, de SRMME (Stichting Rijdend Museum Militair Erfgoed) en de SVZ (Stichting Veteranen Zaanstad) trekken al langere tijd gezamenlijk op. In de huidige 24/7-economie, die zowel onze samenleving als het individu flink onder druk zet, is het bijna onbegonnen werk om vrijwilligerswerk en vrijwilligersgroepen in stand te houden. Juist door deze hechte samenwerking hopen we elkaar te versterken — en daarmee ook ons fort met het prachtige museum over de Stelling van Amsterdam en de geschiedenis van de Nederlandse Krijgsmacht, het rijdend militair erfgoed en nu ook het VOC (Veteranen Ontmoetingscentrum). Zo willen we de band tussen veteranen en vrijwilligers onderling versterken. Als actief dienend militair, met inmiddels vijf uitgevoerde missies achter de rug, heb ik bijna twee jaar geleden samen met een klein groepje Zaanse veteranen de SVZ opgericht. Tot dan toe was er in de Zaanstreek nog niets georganiseerd voor veteranen. Onze burgemeester, Jan Hamming, stond vanaf het begin achter ons initiatief — en zo zag de SVZ het levenslicht.
Doordat wij via het VI (Veteraneninstituut) en het VP (Veteranenplatform) veel contact hadden met andere veteranenstichtingen, werd al snel duidelijk dat een eigen VOC-locatie wenselijk was, maar moeilijk in stand te houden.Als voorzitter van Fort aan den Ham (ik zie mezelf liever als ‘Commandant Fort aan den Ham’), zag ik hierin kansen. Maar omdat ik óók voorzitter ben van de SVZ en daarnaast een drukke baan heb als militair — waarbij ik me bovendien mag bezighouden met de NAVO-top — wordt het vinden van tijd voor mij steeds lastiger. Een eigen VOC moet bemenst worden, en tot nu toe, buiten de eerste Zaanse Regionale Veteranendag (die een groot succes was), zijn er nog weinig aanmeldingen gekomen van de ruim 470 Zaanse veteranen om ons fysiek te ondersteunen.
Ook de Stichting Veteranen BUCH (Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo), die dezelfde normen en waarden deelt, werd opgericht op ons fort en sloot zich aan bij ons initiatief voor een VOC op het fort. Het fort ligt in de gemeente Uitgeest, maar zoals wij altijd zeggen: de poort staat ongeveer in Zaanstad. Veteranenbroederschap (en zusterschap) kent geen gemeentegrenzen.
Waarom een VOC?
Omdat ik nog actief dienend militair ben, spreken wij in dit verband altijd over het Oogmerk Commandant SVZ (Stichting Veteranen Zaanstad).
De Stichting Veteranen Zaanstad is het centrale aanspreekpunt voor alle aangelegenheden omtrent veteranen in de Zaanstreek. Met de inzet van haar vrijwilligers maakt de stichting het Veteranen Ontmoetingscentrum (VOC) mogelijk – en daarbij kunnen we alle hulp goed gebruiken.
Alle veteranen – actief dienenden, gewezen militairen en (oud-)dienstplichtigen – zijn samen met hun thuisfront van harte welkom in ons VOC. Ook mensen uit andere geüniformeerde beroepen zoals brandweer, politie en ambulancediensten worden uitgenodigd om zich bij ons aan te sluiten.
Door actief samen te werken met de gemeente, en relaties op te bouwen met brandweer, politie (handhaving) en ambulancediensten in de regio, wil de SVZ een thuisbasis zijn voor gelijkgestemden. Een plek waar men kan reflecteren onder het genot van een kop koffie of thee. Zo draagt de SVZ bij aan de erkenning, waardering en zorg voor veteranen en postactieven.
Dit doen we het liefst onder de vlag van de VOC, omdat dit de verbinding met andere VOC’s versterkt. Op die manier ondersteunen we elkaar ook op landelijk niveau.
Voor veel veteranen is het belangrijk om een plek te hebben waar men een luisterend oor vindt, begrip ervaart en steun ontvangt van mede-veteranen. Het Veteranen Ontmoetingscentrum of -fort is zo’n veilige haven, waar men zichzelf kan zijn, zich veilig kan voelen en hechte kameraadschap ervaart.
De bijeenkomsten die wij organiseren zijn niet alleen gericht op gezelligheid, maar ook op onderlinge steun. Naast de reguliere inloopmomenten organiseren we speciale bijeenkomsten, presentaties, activiteiten en workshops (zoals tingieten).
Onze veteranen gaan ook kosteloos naar scholen om, onder de vlag “Veteraan voor de klas”, presentaties te geven aan schoolklassen. Dit leidt vaak tot uitnodigingen voor een bezoek aan ons fort, waar wij tegen een kleine vergoeding rondleidingen en presentaties verzorgen over de Stelling van Amsterdam en de Krijgsmacht. Die vergoeding helpt ons om het fort in stand te houden.
We hebben het geluk dat we bij Fort aan den Ham een thuis hebben gevonden. Onze veteranen kunnen zich daar ontplooien als vrijwilliger binnen de Stichting Fort aan den Ham, bijvoorbeeld door mee te helpen aan klussen, gidswerk in het militair museum of het onderhoud van het fortterrein – een prachtige groene omgeving. Ook biedt de SRMME gelegenheid om te sleutelen aan historische militaire voertuigen. Samen ondersteunen we elkaar en bouwen we aan een betere samenleving.
Het ontmoetingscentrum en museum worden bezocht door oud-strijders van conflicten uit de Tweede Wereldoorlog, Nederlands-Indië, Nieuw-Guinea, Afghanistan en andere VN- en WMEU-missies. Maar ook veteranen uit andere geüniformeerde beroepen zijn van harte welkom.
Wij doen het voor elkaar. Kom eens langs! Op onderstaande dagen staat de koffie altijd klaar.
Openingstijden (zomerseizoen):
- Elke laatste zondag van de maand: 11.00 – 16.00 uur
- Elke 2e zaterdag van de maand – Fort klusdag: 11.00 – 16.00 uur
- Elke woensdag – Fort klusdag: 11.00 – 16.00 uur
- Bekijk de actuele agenda op: www.fortaandenham.nl
Bezoekadres: VOC Fort aan den Ham| Busch en Dam 13 | 1911 MS Uitgeest
