Een bunker is een militair verdedigingswerk dat een zekere mate van bescherming bood tegen beschietingen en bombardementen. Het betreft een overdekt zelfstandig, klein verdedigingswerk dat meestal gebouwd is van gewapend beton en soms voorzien is van een schuilkelder. Bunkers hebben meestal een enkelvoudige functie zoals geschutsopstelling, commandopost of schuilplaats. De term bunker komt uit het Engels en werd voor het eerst in Nederland gebruikt in de Tweede Wereldoorlog. Daarvóór werd de term groepsschuilplaats of kazemat gehanteerd.
De waterlinies in Nederland kennen veel bunkers, die in veel verschillende afmetingen en met veel verschillende materialen zijn gebouwd. De Nieuwe Hollandse Waterlinie kent veel groepsschuilplaatsen type P (piramide vorm). De Duitse Atlantikwall-bunkers kenmerken zich door het gebruik van gewapend beton. Deze zijn uitgevoerd met muren en daken van 2 tot 3,5 meter dik gewapend beton. Na de Tweede Wereldoorlog gebouwde bunkers hadden voornamelijk tot doel bescherming te bieden bij een nucleaire aanval. Tegen bombardementen met moderne bommen zouden bunkers niet bestand zijn. De muren en daken van de zogenaamde Koude Oorlog bunkers in de IJssellinie waren daarom lang niet zo dik als die van de rotsvaste bunkers uit de Tweede Wereldoorlog. In de bunkers werden vooral belangrijke personen gehuisvest, zoals regering- en provinciebesturen. De bunkers waren uitgerust met voorzieningen als een generator, luchtzuivering etc. om na een kernaanval te overleven.
In diverse voormalige bunkers is een museum ingericht. In Nederland bestaan het Bunkermuseum IJmuiden, het Atlantikwall Museum Noordwijk, het Atlantikwall Museum Hoek van Holland en het Atlantikwall Museum Scheveningen die diverse onderdelen van de Atlantikwall vormden. Ook wordt er jaarlijks de bunkerdag georganiseerd. Normaal zijn de meeste van deze fascinerende betonnen kolossen gesloten voor het publiek, maar op zaterdag 3 juni 2023 van 10.00 tot 17.00 uur zijn de bunkers van Zeeland tot de Waddeneilanden samen open!
