Het Nederlands Zilvermuseum in Vesting Schoonhoven is één van de drie musea geselecteerde musea voor de VriendenLoterij Museumprijs 2024. Een initiatief van het Cultuurfonds, de VriendenLoterij en de Museumvereniging. Van 21 oktober t/m 8 november 2024 kan het publiek stemmen op de drie musea, degene met de meeste stemmen wint maar liefst 100.000 euro om een museumdroom waar te maken. Het thema van dit jaar is ‘Levende Tradities’.
Help mee om het Nederlands Zilvermuseum naar nummer 1 te krijgen!
De winnaar wordt tijdens het Museumcongres op 14 november bekend gemaakt.
Onze museumdroom
Het Nederlands Zilvermuseum Schoonhoven heeft een prachtige collectie zilver van 1600-heden. Bezoekers dompelen zich onder in de Wereld van Zilver, kijken de smid op de vingers en kunnen zelf aan de slag. Directeur Marcel Teheux: “Als we de geldprijs van 100.000 euro winnen, dan willen we de vaste expositie over de Wereld van Zilver verrijken met een VR-beleving, waarin bezoekers afdalen in een zilvermijn of een kijkje nemen bij een recyclingbedrijf. Naast dat je meer ontdekt over het hergebruik van edelmetalen door de tijd, kun je ook je oude telefoon achterlaten om te laten recyclen. Kortom: een leuke, educatieve beleving voor alle generaties!”
Vestingstad Schoonhoven – onlosmakelijk verbonden met zilver en historie
De link tussen vestingstad Schoonhoven en zilver is historisch gegroeid en diepgeworteld in de identiteit van de stad. Schoonhoven heeft sinds de 17e eeuw een rijke traditie van zilverbewerking en staat bekend als dé Zilverstad van Nederland. De stad ontwikkelde zich tot een centrum voor zilversmeden dankzij haar gunstige ligging aan de rivier de Lek en de nabijheid van handelsroutes, waardoor materialen en vakmanschap konden bloeien.
De vestingstatus van Schoonhoven bood destijds bescherming aan ambachtslieden en handelaren, wat de zilverindustrie verder stimuleerde. In de moderne tijd wordt deze traditie voortgezet met tal van zilverwerkplaatsen, zilverwinkels en het Nederlands Zilvermuseum. Schoonhoven heeft daarnaast een gerenommeerde Vakschool voor Zilver en Uurwerken, waar nieuwe generaties zilversmeden worden opgeleid.
Door deze unieke combinatie van historische vestingstad en levendig zilvercentrum is Schoonhoven een bijzondere bestemming voor liefhebbers van cultuur en ambacht.
De Wereld van Zilver
Het Nederlands Zilvermuseum Schoonhoven is hét museum in Nederland waar de bezoeker de Wereld van Zilver kan ontdekken. De collectie vertelt het verhaal over zilver van A tot Z: van erts tot ontwerp- en vervaardigingsproces, en van het keuren tot het verkopen van het zilveren eindproduct. Het museum zet zich in voor het in stand houden en stimuleren van het edelsmeden en staat onder meer in verbinding met de gilden, de Vakschool voor edelsmeden in Schoonhoven, kunstacademies, universiteiten, restaurateurs en antiquairs en de brancheverenigingen voor juweliers, smeden en taxateurs in binnen- en buitenland.
In de smederij van het museum onthullen smeden hun geheimen en in de Zilverwerkplaats is het voor bezoekers van jong tot oud mogelijk om zelf een voorwerp of sieraad te smeden. Met wisselende exposities van hedendaagse smeden en thematische tentoonstellingen is het de moeite om nog eens terug te komen. Het museum bestaat sinds 1938 en bevindt zich sinds 1978 in de Zilverstad van Nederland: Schoonhoven.
Het ambacht van de zilversmid
Het zilversmeden kent een rijke en lange traditie. Eeuwen geleden gaven adellijke families al opdrachten tot sierlijke tafelstukken, pronkbekers en geschenken. Het vakmanschap werd veelal van vader op zoon doorgegeven en smeden specialiseerden zich soms in bijvoorbeeld kerkelijk zilver. Het gebruik van machines zorgde voor vernieuwing en maakte zilver ook voor een breder publiek toegankelijk. Hierdoor dreig(d)en ambachtelijke technieken te verdwijnen, zoals filigrein dat gebruikt wordt voor Zeeuwse knopen en klederdracht. Het museum zet zich in om deze technieken vast te leggen of te onderzoeken. We stimuleren smeden door middel van stipendia en wedstrijden om met oude technieken nieuwe toepassingen te bedenken. Tijdens de nationale Zilverdag en de Nacht van het Zilver is het museum een ankerpunt in Schoonhoven en staat het edelsmeden volledig in de schijnwerpers.
Een prijs hoort van zilver te zijn!
Prijzen werden traditioneel vaak van zilver gemaakt, zoals je ook in het museum kan zien in de vitrine met prijsbekers. Het Zilvermuseum vond dan ook dat de Vriendenloterij Museumprijs 2024 er een moest worden van zilver. En mooie kans om dit eeuwenoude vakmanschap ook aan het publiek laten zien!
Zilversmid Paul de Vries en graveur Dick Hegeman, beide gevestigd in Zilverstad Schoonhoven sloegen de handen ineen om dit meesterstuk te maken. Daarin komen verschillende technieken terug, van het moderne laser graveren tot het traditionele hand graveren en ciseleren. De Waarborg Holland b.v. keurde de prijs en sloeg de keurtekens erin. Een voor Paul de Vries, een voor het Gilde St. Eloy, een voor het gehalte zilver en een voor het keurkantoor. We hopen natuurlijk dat de prachtige prijs straks bij ons in de vitrine erbij mag komen!
