Artikel: Linie van de Eendracht herrijst: fiets en wandel langs verdronken dorpen en vergeten forten
Uitgelichte foto: Fred van den Kieboom en Tom van Eekelen turen vanaf Fort Slikkenburg naar de overkant, waar het verdronken dorp Polre ligt. © Peter van Trijen/Pix4Profs
De allereerste waterlinie van Nederland, de Linie van de Eendracht, moet weer tot leven worden gebracht. Er komen daarom fiets- en wandeltochten langs verdronken dorpen en forten rond het Schelde-Rijnkanaal.
Die nieuwe routes moeten toeristen naar het uiterste westen van Brabant en het eiland Tholen trekken. Het plan is onderdeel van Geopark Scheldedelta en moet de geschiedenis van het gebied koppelen aan de natuur en het deltalandschap. Het initiatief komt van de Stichting Zuiderwaterlinie en de gemeenten Steenbergen, Tholen en Bergen op Zoom. Zij hebben zeven ton ter beschikking om het erfgoedproject op te tuigen.
De Linie van de Eendracht ligt in het gebied op de grens van Brabant en Zeeland, rond de vaargeul van het Schelde-Rijnkanaal. Daar hebben vele minder bekende forten gelegen met bijzondere namen als Suikerbrood, Grootendorst en Fort Roert den Duvel.
De Linie van de Eendracht moet niet worden verward met de latere Zuiderwaterlinie, weet stadsarchivaris Fred van den Kieboom van de gemeente Tholen. Die reeks Zuiderwaterlinieforten loopt van Bergen op Zoom tot Grave in Oost-Brabant met bekende forten als Fort de Roovere in Halsteren, Henricus in Steenbergen en Sabina in Heijningen in het westen van de provincie.
Weer tot leven brengen
Door de aanleg van het Schelde-Rijnkanaal werden de meeste wallen van de Eendrachtsforten weggevaagd. „En juist die forten hebben mooie verhalen te vertellen”, zegt Van den Kieboom. „Wij willen toeristen vanaf de kust richting Tholen en de Brabantse Wal trekken. Het verhaal over de omgeving van het Schelde-Rijnkanaal is echt de moeite waard, zowel aan de Zeeuwse als aan de Brabantse kant.”
Vanaf de West-Brabantse kant doet erfgoedkenner Tom van Eekelen uit Bergen op Zoom mee aan het nieuwe project van de Eendrachtslinie. Hij benadrukt dat het verhaal veel verschillende geschiedenissen van de streek met elkaar verbindt. „Het verhaal van de Elisabethsvloed in 1421, de strijd tegen de Spanjaarden, maar ook de twee wereldoorlogen. Forten, bunkers, watersnood van 1953. Alles komt hier samen.”
3D Animaties
De stichting stuit nog steeds op nieuwe forten waar ze eerder geen weet van hadden. Om een aantal van die vergeten forten en dorpen terug te brengen worden 3D-animaties gemaakt door het gespecialiseerde bureau Wintor.
„Om die animaties te bekijken moet je straks echt op de locatie zijn”, legt ontwerper Lex van de Kogel uit. „De bedoeling is dat fietsers met qr-codes kunnen beleven hoe het gebied er in de zestiende eeuw bijlag en welke geschiedenis het herbergt.”
De eerste animatie voor Fort Slikkenburg bij Tholen-Stad en het verdronken dorp Polre bij Halsteren zijn inmiddels bijna klaar. De verwachting is dat het komende jaar de eerste wandel- en fietsroutes in gebruik kunnen worden genomen.
Bron: Linie van de Eendracht herrijst: fiets en wandel langs verdronken dorpen en vergeten forten | Bergen op Zoom | BN DeStem.nl door Marieke Boerefijn | 15 oktober 2025
