Waar ligt de dichtstbijzijnde Koude Oorlog-bunker? Stichting Menno van Coehoorn heeft een kaart gelanceerd waarop het bijzondere Koude Oorlog-erfgoed is geïnventariseerd en wordt weergegeven, een stap waarmee Menno van Coehoorn een substantiële bijdrage tracht te leveren aan het beschermen en behouden van dit bijzondere, maar onbekende militair erfgoed.
Het is verrassend om te ontdekken hoeveel Koude Oorlog-objecten in je eigen leefomgeving liggen.
Interactieve kaart ‘Erfgoed uit de Koude Oorlog’
Er is gedurende de Koude Oorlog enorm veel gebouwd en ontwikkeld als voorbereiding op de mogelijke allesvernietigende atoomoorlog, en een groot deel van deze objecten in Nederland zijn nu geïnventariseerd en voor iedereen te ontdekken op https://coehoorn.nl/kaarten/. Het is een interactieve kaart (GIS) met verschillende kaartlagen en filters, waarmee het Koude Oorlog-erfgoed kan worden bekeken. Iedereen mag de kaart bekijken, aanvullen en nieuwe kennis over objecten toevoegen. “Daarmee hopen we de kaart geleidelijk te verbeteren en verder te kunnen aanvullen met nieuwe kennis en nog onbekende objecten”, zo verduidelijkt Kees van Dam van de Werkgroep Koude Oorlog van de Stichting Menno van Coehoorn.
Al ruim 1400 objecten geïnventariseerd
Er zijn al meer dan 1400 objecten geïnventariseerd en zichtbaar op de kaart. “Een enorm aantal, maar we zijn nog zeker niet klaar”, zo licht Kees van Dam toe. “Als werkgroep zijn we druk geweest met het vullen van de kaart, maar we hebben ook al veel bijdragen van anderen mogen ontvangen, waarvoor we bijzonder dankbaar zijn.” Dit is een grote verscheidenheid aan objecten, waaronder openbare schuilplaatsen, luchtwachttorens, magazijncomplexen, vliegvelden, kazerneterreinen, noodbestuursposten, commandoposten, enz.
Iedereen is welkom om aanvullingen te geven en opmerkingen met aanvullende informatie bij de objecten te plaatsen. Zo blijft dit een kaart in ontwikkeling.
Parallelle wereld
Met de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog op het netvlies, is er gedurende de Koude Oorlog (1948 – 1989) een parallelle leefwereld ontworpen, die bestond uit een enorme hoeveelheid objecten en structuren als vergaande voorbereiding om bij een (nucleaire) oorlogsdreiging of aanval het land te kunnen verdedigen en blijven besturen. Doorgaans waren deze zaken onzichtbaar, geheim, verstopt of onherkenbaar voor het ‘gewone volk’. Nu is deze parallelle wereld op kaart zichtbaar gemaakt. Het Koude Oorlog-erfgoed is namelijk zeer bijzonder en een nieuwe laag in het Nederlandse monumentenbestand. Met deze kaart kan iedereen eindelijk een voorstelling maken van de enorme hoeveelheid militaire en civiele objecten die tijdens de Koude Oorlog zijn gebouwd.
Shelters op vliegbasis Twenthe Foto: Rutger Noorlander
