Of het nu een torenfort, een lunet of een werk is, veel versteende ridders werden in de afgelopen 20 jaar levende forten. Bij de één vergader je, bij de ander geniet je op een terras of bezoek je het museum. In april 2023 startte de Mooiste Fort verkiezing. Tot 1 juli kon er op 88 forten worden gestemd. Vijf forten gaan nu door naar de tweede en laatste ronde: Fort aan de Klop, Fort bij Kudelstaart, Fort Kijkduin, Fort Pannerden en GeoFort. Publiek kan tot 1 september op één van deze verdedigingserfgoed-locaties stemmen op mooistefort.nl. Tijdens het Fortenfestival (2-10 september) wordt de winnaar bekend gemaakt.
Hoe werkt het?
Alle deelnemende fort-locaties aangesloten bij Stichting Liniebreed Ondernemen werden in eerste instantie genomineerd om deel te nemen aan de Mooiste Fort verkiezing. Tot 1 juli jl. konden fortliefhebbers stemmen op hun favoriete fort op mooistefort.nl. Bijna 20.000 mensen brachten hun stem uit. De vijf forten met de meeste stemmen gaan nu door naar de tweede ronde met behoud van het aantal stemmen dat al werd binnengehaald. Tijdens het forten- en vestingfestival 2023 wordt het winnende mooiste fort bekend gemaakt.
Vijf genomineerden
Fort aan de Klop (Utrecht)
Een oase van rust midden in de stad, dat is Fort aan de Klop in Utrecht. In de monumentale artillerieloodsen zijn lichte ruimtes beschikbaar om te vergaderen. Voor een lekkere maaltijd kan je terecht in de brasserie of in de zomer op het terras. Ook kan je hier slapen in een van de oude loodsen waar ruimte is voor gezelschappen van tien tot vijftig personen. Bovendien zijn er regelmatig bijzondere workshops en voorstellingen op het fort.
Fort bij Kudelstaart (Kudelstaart-Aalsmeer)
Fort Kudelstaart is al meer dan 100 jaar een begrip in Aalsmeer en Kudelstaart. Achter de afgesloten hekken gaat een prachtig forteiland en een oud fort met grote cultuur-historische waarden schuil. Zeilfort Kudelstaart gaat dit fort restaureren en ontwikkelen tot een nautisch centrum met jachthaven, restaurant en hotel. Het fort-eiland met de fortgracht biedt straks plek voor watersportevenementen en voor lokale watersportverenigingen.
Fort Kijkduin (Huisduinen-Den Helder)
Ongeveer tweehonderd jaar geleden gaf Napoleon opdracht om de verdediging van Den Helder te verbeteren met o.a. de bouw van Fort Kijkduin. In het ondergrondse gangenstelsel is het Noordzee-aquarium gebouwd. Je kunt er verschillende soorten vissen bewonderen zoals de paling, zeebaars, makreel, tarbot, roggen en haaien. In het museum leer je meer over de geschiedenis van het fort, van de Franse tijd tot aan de Tweede Wereldoorlog. Het terras bovenop het fort biedt een fantastisch uitzicht over de Noordzee.
Fort Pannerden (Doornenburg-Lingwaard)
Het schitterende gerestaureerde Fort Pannerden in het Gelderse rivierlandschap is maar liefst vijf verdiepingen hoog. In het museum trotseer je de elementen water, aarde, lucht en vuur. Een spannende puzzelexpeditie, real-life game of een audiotour door de duistere gangen en kamers; het kan er allemaal! Wandel door de uiterwaarden en sta oog in oog met een konikpaard of kom tot rust op het terras aan het Pannerdensch kanaal.
GeoFort (Herwijnen-West Betuwe)
GeoFort ligt midden in de Betuwe, in een landschap van weilanden en fruitbomen, langs de rivier de Linge. Dit spannende forteiland is omgevormd tot een educatieve attractie waar alles om de toekomst van de aarde draait. De thema’s klimaat, energie en water staan centraal. Stap in een lift diep de aarde in, verdwaal in het klimaatdoolhof of bouw de hoogste toren die tegen een aardbeving kan. Ook kunnen kids aan de slag in een digitale wereld van Minecraft.
Steeds meer forten open voor publiek
Van wijnfort tot kunstfort, van sauna tot educatief kinderfort, van watersportfort tot B&B en van escaperoom tot een natuurfort. De pioniers van het eerste uur hebben inmiddels echt iets in handen: een monumentaal gebouw, mét een verhaal, gelegen in een niet stedelijke omgeving. Voeg hier een aantrekkelijk museum, café, restaurant, trouw- en vergaderlocatie of andere activiteit aan toe en succes is verzekerd.
Nooit eerder waren zo veel forten en werken van de Nederlandse waterlinies te bezoeken. Uitgebaat door bevlogen (fort)ondernemers, door gepassioneerde vrijwilligers of een combinatie daarvan. Onder het motto “if you don’t use it, you will loose it”, kregen talloze forten de afgelopen decennia een nieuwe bestemming. Zo staat het forten- en waterlinie-erfgoed letterlijk en figuurlijk weer midden in de maatschappij. De inspanningen van honderden fortexploitanten, natuurbeheerders, overheden en vrijwilligers verenigd in Stichting Liniebreed ondernemen wierpen hun vruchten af. Forten werden opnieuw toegankelijk voor publiek. Mooistefort.nl is in het leven geroepen om te laten zien hoe aantrekkelijk al deze erfgoedlocaties vandaag de dag zijn.
10 jaar FORT! magazine
Mooistefort.nl is een initiatief van Stichting Liniebreed Ondernemen (Liniebreed) ter gelegenheid van de tiende uitgave van FORT! magazine. Via dit eigentijdse jubileummagazine (92 pagina’s) maakt de lezer kennis met de historie en het uitgebreide activiteitenaanbod van forten, waterlinies, vestingsteden en bunkers in Nederland. Ook Koude Oorlog erfgoed en Atlantikwall komen aan bod. Met een oplage van 50.000 is FORT! het grootste erfgoedmagazine van Nederland. Het magazine werd gratis verspreid over totaal 520 erfgoedlocaties en is ook digitaal te lezen en te bestellen op forten.nl.
Liniebreed Ondernemen
Liniebreed werd in 2012 in eerste instantie opgericht ter ondersteuning van het culturele ondernemerschap in de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Hierna volgde al snel de Stelling van Amsterdam en vervolgens vele andere linies. Vandaag de dag bedient Liniebreed meer dan 10 waterlinies en is de organisatie een beweging geworden en waarin zeer diverse partijen, markt, publiek en privaat zijn verenigd. Doel: het behoud van ons verdedigingserfgoed garanderen door een duurzame, maatschappelijk verantwoorde exploitatie. Forten midden in de maatschappij. Zodat zoveel mogelijk mensen nu en in de toekomst van het bijzondere forten en waterlinie erfgoed kunnen genieten.