Na jaren van discussie staat de omstreden bunker van Rijkscommissaris Seyss-Inquart op landgoed Clingendael nu te koop. Het Rijksvastgoedbedrijf biedt het voormalige bunkercomplex “Commandopost Clingendael” via openbare inschrijving met voorselectie aan.
Vanaf maandag 10 maart 2025 tot woensdag 25 juni 2025 is het digitale Biedboek beschikbaar. Het biedboek kost 75 euro en is hier te bestellen: Digitaal Biedboek Het voormalige bunkercomplex “Commandopost Clingendael” te Wassenaar.
Bunker van Seyss-Inquart was schuilplaats voor nazi-rijkscommissaris
De bunker, een rijksmonument op landgoed Clingendael, werd tijdens de Tweede Wereldoorlog gebouwd als schuilplaats voor de nazi-rijkscommissaris. Het gigantische bouwwerk van 61 bij 30 meter en 20 meter hoogte is vermomd als een boerderij. De dikke stalen deuren wegen 1500 kilo per stuk. Het verblijf van de Duitse Rijkscommissaris is slechts een paar keer toegankelijk geweest voor het publiek. Dit trok rijen vol belangstellenden.
De verkoopplannen van de bunker van het Rijksvastgoedbedrijf bestaan al sinds 2013. Sindsdien doen deze plannen veel stof opwaaien. Niet alleen omwonenden maken zich grote zorgen over het feit dat er een publiekstrekker in komt, ook diverse instanties vrezen de commerciële uitbating van het verdedigingswerk, van waaruit Seyss-Inquart in de Tweede Wereldoorlog namens Duitsland de scepter zwaaide over Nederland. Zo spraken verschillende Joodse instellingen hun vrees uit dat er een bed & breakfast, een lasergame of een escaperoom met een ongepaste naam zou komen. Ook de Nota van Uitgangspunten (NvU), die werd opgesteld, bracht voor het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) niet veel geruststelling.
Geen horeca of evenemententerrein in bunker Seyss-Inquart
In de nota, zo liet het Rijksvastgoedbedrijf eerder weten, zijn grootschalige horeca, een evenemententerrein en een kantoorfunctie groter dan 1000 vierkante meter in ieder geval uitgesloten.
De verkoop verloopt via een openbare verkoopprocedure met voorselectie. „Belangstellenden moeten hun visie geven op de herontwikkeling van het complex, die goed aansluit bij de vastgestelde kaders en randvoorwaarden uit de NvU. Verder moeten ze kunnen aantonen dat ze ervaring hebben met projecten van soortgelijke complexiteit, aard en omvang”, stelt het Rijksvastgoedbedrijf op zijn site. Het Rijksvastgoedbedrijf, dat de bunker afstoot, stelt ook dat het in de verkoopprocedure van belang is dat een nieuwe eigenaar respectvol met de cultuurhistorische waarden omgaat.
’Vrees dat bunker verloren gaat’
De Stichting Atlantikwall Museum Den Haag heeft wel oren naar een toekomstige invulling van de bunker. „Wij hebben nu een paar keer rondleidingen georganiseerd en het trekt enorm veel mensen. We zouden een coalitie willen vormen met andere bunkermusea in het land en hier een groot informatiecentrum willen openen”, zegt Jeroen Trimbos van de stichting. „De historische waarde is van nationaal belang. Onze vrees is dat deze bunker verloren gaat, zoals eerder is gebeurd met de vlakbij gelegen hospitaalbunker.”
Ook Ronald Klomp van Sporen WO2 hamert al jaren op het feit dat de bunker, waar de nazileider in 1942 zijn intrek nam, niet in verval mag raken. Klomp vreest dat dit met de toekomstige verkoop alsnog zou kunnen gebeuren. „De partij die dit straks in zijn bezit krijgt, heeft daarmee een flinke verantwoordelijkheid.”
Alhoewel er een zorgvuldige selectieprocedure is, zo weet Klomp, is hiermee niet uitgesloten dat de bunker alsnog in verkeerde handen komt. „Ik heb vertrouwen in de selectiecommissie, maar we moeten niet vergeten dat als de nieuwe eigenaar failliet gaat, het weer op de markt komt, om maar een voorbeeld te noemen.”
Voor Klomp is de bunker van onschatbare waarde. „Het is voor ons altijd de hoop geweest dat er iets mee gebeurt met een duidelijke link naar het verleden. Denk aan een herinneringscentrum of museum.”
Geen geschikte kandidaat
Daarnaast hoopt Sporen WO2 dat de bunker uiteindelijk in handen komt van een organisatie zoals de Nationale Monumentenorganisatie. „Als er na de selectieprocedure geen geschikte kandidaat is, zou het Rijksvastgoedbedrijf het op die manier kunnen afstoten.”
Bekijk de video: Het verhaal achter Commandopost Clingendael
Bron: d.d. 18/02/2025 Leidsch Dagblad: Omstreden bunker van Seyss-Inquart nu dan toch in verkoop: strenge selectieprocedure voor koper | Leidsch Dagblad