Ook in de winter is er van alles te beleven op de forten, in vestingsteden, kastelen en bunkers van de Nederlandse waterlinies. Deze bijzondere plekken ademen geschiedenis en zijn perfect voor een dagje weg met vrienden, familie of kinderen. Of je nu kiest voor een rustige winterwandeling door de natuur of een avontuurlijke ontdekkingstocht vol verhalen: elk fort en elke vestingstad heeft iets unieks te bieden.
Ga op pad | Ontdek de winter op de forten
Plan een winteruitje naar een van de forten of musea in de waterlinies. Met een Museumkaart of VriendenLoterij VIP-KAART kun je bij veel locaties met korting of zelfs gratis naar binnen. Verken de kazematten, klim op de wallen en warm op met een kop koffie in een fortcafé. De winter is het moment om de vestingsteden op een andere manier te beleven, sfeervol en vol verrassingen.
Dagje thuis | Ontdek het verdedigingserfgoed online
Blijf je liever binnen? Ook vanuit huis kun je de verhalen van de waterlinies ontdekken. Ga aan de slag met een online puzzel van een fort of vestingstad, leuk én goed voor je hersenen. Of luister naar inspirerende podcasts over verdedigingserfgoed. Zo beleef je de geschiedenis van de waterlinies gewoon vanuit je woonkamer.
Boeken, vlogs en blogs – inspiratie voor jouw volgende fortbezoek
Laat je inspireren door verhalen van bloggers, vloggers en fotografen die hun mooiste ervaringen delen over forten, bunkers en vestingsteden. We hebben de leukste foto’s, vlogs en blogs alvast voor je verzameld. Ook vind je tips voor boeken over de geschiedenis van de waterlinies – van spannende verhalen tot historische achtergronden.

Fort bij Nigtevecht
Velterslaan 1
1391 HV Abcoude
OERRR-kerst op Fort bij Nigtevecht
Fort bij Nigtevecht
Voor het ultieme kerstgevoel moet je op zaterdag 13 en zondag 14 december naar Fort bij Nigtevecht komen. Doe mee met de winterse OERRR-speurtocht, kom naar de Grote Boswachtersshow, maak popcorn en een kerstbal en geniet van de muziek van kersttroubadours. Kortom: een gezellige kindkerst met koude neuzen en warme chocolademelk.
Fort Nieuwersluis
Rijksstraatweg 7b
3631 AA Nieuwersluis
Fort Nieuwersluis
Vier 1e of 2e kerstdag met een sfeervolle drie gangen brunch vol hartverwarmende gerechten en huisgemaakte lekkernijen. Van geroosterde pompoensoep tot een royale dessertplank. Geniet samen van de smaken van de kerst in het feestelijke Fort Nieuwersluis.
Kruitmagazijnen Symposium
Dalemwal 19a-19b
4201 BS Gorinchem
Interactieve tentoonstelling A & B
Vesting Gorinchem
Van 7 december 2025 t/m 8 februari 2026 is er in de Kruitmagazijnen van Symposion op Dalembolwerk een bijzondere interactieve tentoonstelling. A & B staat voor Afluisteren en Beluisteren in de vesting Gorinchem. Ook is er bij deze tentoonstelling sprake van een Warme en een Koude kant. De tentoonstelling is GRATIS, er is verwarming en de koffie staat klaar. Kom zien, doen en …. beluisteren.
Vesting Axel
Gezelligste kerstmarkt van Zeeland
Vesting Axel
Traditiegetrouw is Axel het decor voor de grootste en gezelligste Kerstmarkt van Zeeland. In 2025 is Kerstmarkt Axel op zaterdag 13 december. Geniet je van tientallen kraampjes vol kerstcadeaus, lekkernijen, live muziek en gezellige glühweinmomenten.
Museum De Bastei
Lange Baan 4
6511 XJ Nijmegen
Museum de Bastei
Daal af naar het spannende, ondergrondse verleden van Nijmegen. Bij Museum De Bastei ontdek je de geschiedenis en natuur van het Rijk van Nijmegen, met onder andere muurresten uit de Romeinse tijd. Stap in de wereld van water, rivieren en plastic met de interactieve VR-ervaring ‘De Grote Reis van Klein Plastic’ en volg de fascinerende route die microplastics afleggen van rivier tot zee. De tentoonstelling is te zien tot en met 14 juni 2026 en biedt een leerzaam én leuk dagje uit voor jong en oud.
Nederland Vestingmuseum
Westwalstraat 6
1411 PB Naarden
Vesting Naarden
Het Nederlands Vestingmuseum neemt je mee door de geschiedenis van de Nederlandse verdediging. In de winter is er elke derde zondag van de maand Schuttersdag. Tijdens de kerstvakantie zijn er extra kanondemonstraties op 28 december en rondleidingen op 20, 21, 27 en 28 december, waarbij een gids vertelt over de belegeringen van Naarden Vesting, de luistergangen en het gebruik van kanonnen. Op 18 januari 2026 is er een speciale event, want dan brengen re-enactmentgroepen de winter van 1814 tot leven, toen Naarden door Franse troepen was bezet. Beleef hoe de vesting meer dan 200 jaar geleden werd heroverd, met historische uniformen, actie en kanongebulder.
Bunker Bremen en Hamburg
Strandweg 21
3151 HV Hoek van Holland
Vinetaduin in Hoek van Holland
Bunker Hamburg & Bunker Bremen
In Bunker Bremen, een voormalige munitiebunker van de Duitse kustbatterij Vineta, is nu het Nederlands Militair Kustverdediging Museum gevestigd. Hier is aandacht voor de strijd, het verzet en de verdediging tijdens verschillende militaire perioden. Uiteraard komen ook de Atlantikwall en het naoorlogse hergebruik van de bunker aan bod. Met diorama’s, foto’s, geluidsfragmenten en voorwerpen uit die tijd beleef je de verhalen van toen. Bunker Hamburg, een andere voormalige Duitse munitiebunker, werd tijdens de Koude Oorlog gebruikt als communicatiebunker en heeft zijn originele inrichting behouden. Je ervaart hier hoe de scheepvaart van vriend en vijand werd gecontroleerd en hoe verbindingspersoneel de communicatie onderhield. Bunker Bremen en Bunker Hamburg liggen naast elkaar en zijn (vrijwel) iedere zaterdagmiddag tegelijkertijd te bezoeken.
Fort Honswijk | Lekdijk 58 | 3998 NJ Schalkwijk
Fort Everdingen| Noodweg 2 | 4121 KK Everdingen
Fort Honswijk & Fort Everdingen
Midden in het rivierengebied, tussen Culemborg en Nieuwegein, liggen twee oude forten aan de Lek. Fort Honswijk diende samen met Fort Everdingen als afsluiting van de toegang tot de Lek, daarom worden ze ook de ‘Wachters aan de Lek’ genoemd. Het terrein van Fort Honswijk is openbaar toegankelijk en er is horeca aanwezig. Een aantal van de historische gebouwen is te bezichtigen tijdens rondleidingen. Verderop, bij Fort Everdingen, vind je de imposante en stoere thuishaven van brouwerij Duits & Lauret.
Bezoekerscentrum Vliegveld Valkenburg
Marinevliegkamp 250
2236 ZZ Valkenburg
Vliegveld Valkenburg
De Duitsers gebruikten dit voormalige vliegveld voor jachtvliegtuigen en tijdens de Koude Oorlog was het een vliegkamp van de Koninklijke Marine. De telefooncentrale in een bunker uit 1982 is nu omgebouwd tot een bezoekerscentrum. Je vindt er een permanente expositie over de lokale geschiedenis. Het is ook het startpunt voor fietstochten langs de Atlantikwall. Het bezoekerscentrum is iedere zaterdag geopend van 13 tot 16 uur.
Fort Lunet
Lunet 2
4941 GG Raamsdonksveer
Winterse activiteiten in Raamsdonkveer
Fort Lunet
Fort Kijkduin
Admiraal Verhuellplein 1
1789 AX Huisduinen
Uitzicht over de duinen en de Noordzee
Fort Kijkduin
Ontdek de geschiedenis van het fort en de dieren van de Noordzee in een uniek museum en aquarium. Vanaf de grote gietijzeren koepel van Fort Kijkduin heb je uitzicht over de duinen, de Noordzee, Texel en de grootste zandplaat van Europa, de Razende Bol. Bezoek het fort en treed in de voetsporen van Napoleon.
Fort bij Nigtevecht
Velterslaan 1
1391 HV Abcoude
Koffie, taart en expositie in de weekenden
Fort bij Nigtevecht
Verscholen in het groen aan het Amsterdam-Rijnkanaal ligt Fort bij Nigtevecht, elk weekend geopend van 10.00 tot 17.00 uur. Geniet van koffie, warme chocolademelk, huisgemaakte taarten en verken het fort. Vanaf 14 december is de gratis expositie ‘Gewapend met water’ te bezoeken van 11.00 tot 17.00 uur. Bewonder een levensechte kanonreplica, ervaar een virtuele dronevlucht over het fort en ontdek via een animatie hoe soldaten tijdens WOI hier leefden. Een unieke combinatie van historie en beleving!
Fort Vuren | Restaurant Vurig
Waaldijk 29
4214 LB Vuren
Lunchen, dineren of overnachten bij Fort Vuren
Fort Vuren
Fort Vuren is een ongedwongen plek voor overnachten en genieten, voor gezelschappen en stellen in alle soorten en maten. Kies uit diverse luxe accommodaties, van monumentaal tot modern, in een rustige bunker of een luxe tent-dome met hottub. Kom ook langs voor lunch of diner in restaurant Vurig, waar we bistro-klassiekers met een twist serveren. Perfect voor een fietspauze met koffie en appeltaart of een sfeervolle avond uit. Openingstijden restaurant: woensdag t/m zondag van 10:00 tot 23:30
Fort Everdingen
Noodweg 2
4121 KK Everdingen
Bekroond bier te koop in Everdingen
Fort Everdingen
Fort Everdingen is de imposante, stoere thuishaven van brouwerij Duits&Lauret. De brouwers serveren hier hun bier aan bezoekers en bieden daarnaast kleine hapjes aan. Het proeflokaal bevindt zich in een van de genieloodsen op het terrein, direct naast het torenfort, en wordt door een glazen tussenwand gescheiden van de brouwinstallatie. Openingstijden proeflokaal en winkel: vrijdag 12.00–18.00 uur, zaterdag 11.00–18.00 uur, zondag 10.00–18.00 uur
Fort Bakkerskil
Kildijk 143
4255 TH Nieuwendijk
Overnachten op een bijzondere locatie?
Fort Bakkerskil
Word uitgerust wakker in de gewelfde ruimten van deze sfeervolle Bed & Breakfast. Bij Fort Bakkerskil kun je zowel eenvoudig als luxe overnachten, bijvoorbeeld in de voormalige kruitkamer, remise of officierskamer. Deze smaakvolle Bed & Breakfast is een ideale uitvalsbasis voor wandel-, fiets- en autotochten naar het polderland van Altena en de natuur van de Biesbosch.
Polder Blokhoven
Achterdijk
Schalkwijk
Polder Blokhoven
Fort Honswijk
Lekdijk 58
3998 NJ Schalkwijk
Buitenexpositie en rondleidingen
Fort Honswijk
Het torenfort ligt op het Eiland van Schalkwijk, nabij het buurtschap Honswijk in het gebied Tull en ’t Waal, aan de noordoever van de Lek. Het fortterrein is dagelijks geopend voor publiek, van zonsopgang tot zonsondergang. Bezoekers kunnen zelf een kopje koffie of thee inschenken en dit op een mooi plekje op het terrein genieten. Ontdek ook de permanente foto-expositie, die je via 22 doeken meeneemt op een reis langs de forten en inundatiewerken van de Hollandse Waterlinies in Houten, Vianen en Culemborg. Voor kinderen is er een leuke en leerzame speurtocht beschikbaar. Daarnaast organiseren vrijwilligers elke zondag een rondleiding op het fort.
Fort Resort Beemster
Nekkerweg 24
1461 LC Zuidoostbeemster
Wellness & hotel en restaurants
Fort Resort Beemster
Fort Resort Beemster is een luxe eco-chic wellness resort. Gevestigd in het UNESCO monument Fort aan de Nekkerweg. Het fort waar vroeger soldaten gevestigd zaten, is nu omgetoverd tot een unieke Spa & Wellness met bijzondere baden en sauna’s zoals een kelosauna. Een CO-2 neutraal hotel met 16 luxe kamers & suites. Twee restaurants; het Poterne restaurant en het wellness restaurant.
Kunstfort Vijfhuizen
Fortwachter 1
2141 EE Vijfhuizen
Kunstfort Vijfhuizen
Beleef kunst, cultuur en natuur in één en combineer je bezoek met een lunch in Brasserie Fort 5. Het historische fort in Vijfhuizen, na de restauratie omgedoopt tot Kunstfort, is een unieke locatie waar beeldende kunst en militair erfgoed samenkomen. Maak een wandeling over het eiland en ontdek diverse kunstwerken, of bezoek een van de internationale tentoonstellingen die gedurende het jaar worden georganiseerd. De gereconstrueerde metalen genieloods op het fortterrein is het enige bewaard gebleven exemplaar van dit type. Het fort heeft een gratis toegankelijke buitenruimte, ideaal voor een ontspannen moment voordat je gaat lunchen bij Brasserie Fort 5.
Fort aan de Buursteeg
Buursteeg 2
3927 EJ Renswoude
Restaurant Grebbelounge & Soldatenpad
Fort aan de Buursteeg
De 8 Houten Soldaten van het Fort aan de Buursteeg vinden hun fort de mooiste plek die ze kennen. Je kunt er leren over de Grebbelinie, dieren zien, voetballen, vuurtjes maken, mooie bomen zien en nog veel meer. De acht soldaten zoeken versterking. Doorloop de trainingen van het fortenpad en wordt ook dappere soldaat van het fort! De Grebbelounge is een restaurant waar je lekker kunt genieten buiten op het terras of in het warme en gezellige restaurant.
CRASH Luchtoorlog- en Verzetsmuseum ’40-’45
Aalsmeerderdijk 460
1436 BM Aalsmeerderbrug
Fort bij Aalsmeer
Op Fort bij Aalsmeer vind je het Luchtoorlog- en Verzetsmuseum van de Stichting CRASH 1940-1945. In het museum worden verhalen verteld over vliegtuigen die tijdens de Tweede Wereldoorlog neerstortten. Ze zijn iedere zaterdag en zondag van 11:00 tot 16:30 geopend.
Fort bij Edam
Oorgat 10
1135 CR Edam
Fort bij Edam
Het Fort bij Edam is een van de best bewaard gebleven forten van de Stelling van Amsterdam, gelegen in de uiterste noordoosthoek van deze verdedigingslinie. In het fort zijn verschillende ruimtes ingericht zoals het er honderd jaar geleden uit moet hebben gezien. In november en december is het fort elke woensdag open van 10.30 tot 15.00s.
Startpunt
Werk aan de Groeneweg
Groeneweg
3998 Schalkwijk
Werk aan de Groeneweg
Als je door de historische loopgraven van Werk aan de Groeneweg loopt ga je terug in de tijd. Het verdedigingswerk heeft nog helemaal haar oorspronkelijke vorm. Een deel van de vijftig betonnen groepsschuilplaatsen kan je dan ook van binnen bekijken. Via een beleefroute over het terrein, dat dagelijks opengesteld is, kom je alles te weten over de geschiedenis.
GeoFort
Nieuwesteeg 74
4171 KG Herwijnen
Fort bij de Nieuwe Steeg
Op dit spannende forteiland draait alles om de aarde! Stap in een lift die zich dwars door de aardbodem boort, raak gedesoriënteerd in de ondergrondse gang, vind je weg als een zalm door het doolhof, schep landschappen in de interactieve zandbak en ervaar Nederland in duizend miljard Minecraft blokjes.
Fort bij Vechten
Achterdijk 12
3981 HB Bunnik
Fort bij Vechten
Het jaar is natuurlijk nog niet afgelopen, maar het echte fietsseizoen is wel voorbij. Al zijn er altijd liefhebbers die het hele jaar door blijven fietsen. De LF Waterlinieroute is 405 km lang en gaat van Edam naar Bergen op Zoom: langs de Stelling van Amsterdam, via de Nieuwe Hollandse Waterlinie en het West-Brabantse deel van de Zuiderwaterlinie.
LF Waterlinieroute
Fietsen langs forten, vestingen en waterfronten
Het jaar is natuurlijk nog niet afgelopen, maar het echte fietsseizoen is wel voorbij. Al zijn er altijd liefhebbers die het hele jaar door blijven fietsen. De LF Waterlinieroute is 405 km lang en gaat van Edam naar Bergen op Zoom: langs de Stelling van Amsterdam, via de Nieuwe Hollandse Waterlinie en het West-Brabantse deel van de Zuiderwaterlinie.
Vesting Adventure
Vesting Naarden
Ontdek de Hollandse Waterlinie, Naardermeer en Vesting Naarden met een culturele fiets, mountainbike, Step, wandel of speurtocht. Tevens verhuur van mountainbike en GPS.
Fort C
Vestingplein 1
1398 VE Muiden
Fort C
Een oud fort, een geheime kamer, een mysterieus object. Dit object was waarschijnlijk van De Cryptograaf. Wie was hij en wat is dit apparaat? Kom langs en ontdek… De Cryptograaf is een escaperoom, waar het doel niet is om te ontsnappen, maar om het mysterie van De Cryptograaf te ontrafelen. Dit doe je door lastige en unieke digitale en analoge puzzels op te lossen. Dit alles verwerkt in een gigantische puzzel-box.
Startpunt
Fort bij ’t Hemeltje
Fortweg 11
3992 LX Houten
Fort bij ’t Hemeltje
Altijd al in de voetsporen van een spion willen treden? Dat kan op Fort ’t Hemeltje, gelegen op een bijzonder forteiland bij Houten en onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. De spionnenroute voert je over en door het fort en bevat spannende opdrachten die je uitdagen om de code te kraken en het geheim van het fort te ontdekken. De plattegrond met opdrachten is verkrijgbaar op het fort. Deze avontuurlijke route is geschikt voor kinderen van 5 tot 11 jaar en is tijdens kantooruren geopend. Ga op ontdekkingstocht en beleef een onvergetelijk avontuur!
Online puzzelen
Online activiteit
Bewezen: Puzzelen is leuk en goed voor je mentale gezondheid! Regelmatig verschijnt op de forten.nl een nieuwe online puzzel: van een fort, vestingstad of bunker.
Het Klokhuis over Werelderfgoed
Hollandse Waterlinies & Romeinse Limes
In ons Koninkrijk zijn 12 locaties door UNESCO uitgeroepen tot Werelderfgoed. Dit zijn unieke plekken of gebouwen, zoals de Waddenzee de molens op de Kinderijk of de Grachtengordel in Amsterdam. Hiermee staan ze in een rijtje naast de piramides van Gizeh, de Chinese muur en de Toren van Pisa. Omdat deze plekken dus heel bijzonder zijn, heeft Het Klokhuis hier een speciale serie over gemaakt! Bekijk de uitzending over de Romeinse Limes en de uitzending over de Hollandse Waterlinies.
Forten van Boven Online
Online activiteit
Puzzelen is goed voor je hersenen. Volgens neuropsycholoog Erik Scherder helpt puzzelen om de hersenen actief te houden. Er wordt een beroep gedaan op de ruimtelijke informatiebewerking en is het goed voor het geheugen. “Past het stukje nou daar of daar? Je bent daadwerkelijk aan het trainen.”. Natuurlijk doet bezoekatlantikwall.nl mee met de puzzeltrend en dus kan je bij ons elke week een nieuwe puzzel maken van een bunker uit de Atlantikwall.
Online Atlantikwall bunker puzzel
Online Atlantikwall bunker puzzel
Online activiteit
Puzzelen is goed voor je hersenen. Volgens neuropsycholoog Erik Scherder helpt puzzelen om de hersenen actief te houden. Er wordt een beroep gedaan op de ruimtelijke informatiebewerking en is het goed voor het geheugen. “Past het stukje nou daar of daar? Je bent daadwerkelijk aan het trainen.”. Natuurlijk doet bezoekatlantikwall.nl mee met de puzzeltrend en dus kan je bij ons elke week een nieuwe puzzel maken van een bunker uit de Atlantikwall.
Zuiderwaterlinie | Online Activiteit
Alles wat we weten over de Zuiderwaterlinie is afkomstig uit bronnen die verspreid liggen over heel Europa. Deze informatie brengen we hieronder samen in de Zuiderwaterlinie-collectie, een digitale database met historische informatie. Wil je meer weten over het onderzoek dat naar de Zuiderwaterlinie gedaan wordt?
Podcasts over de waterlinies
Online Activiteit
Geniet op de fiets, in de trein, tijdens het autorijden of chillend op de bank met de beste en meest inspirerende podcasts. Podcast luisteren? We hebben een overzicht van de beste en de leukste Nederlandse podcasts die je meer vertellen over de waterlinies, forten, vestingsteden en bunkers.
Startpunt
Fort bij Spijkerboor
Westdijk 46
1464 PC Westbeemster
Fort bij Spijkerboor
Het Fort bij Spijkerboor is van eind september tot begin april in winterrust. Dan slapen hier vleermuizen en vlinders. Wil je tijdens de wintersluiting toch wat van het fort bekijken? Doe dan de korte wandeling rondom het fort. Je wandelt door het gras over de dijk rondom de fortgracht. Bij vochtig weer kan het modderig zijn. Deze wandelroute is niet geschikt voor mensen met een fysieke beperking.
Hollandse Waterlinies
Hollandse Waterlinies
In de twaalfdelige tv-serie Langs de Hollandse Waterlinies word je meegenomen door het prachtige en bijzondere gebied van de Hollandse Waterlinies. Ga je mee op reis langs natuurforten, indrukwekkende waterwerken, culturele hotspots en inundatievelden? In deze aflevering kom je te weten hoe de natuur op de forten zo wordt beheerd, dat bijzondere planten en dieren er hun thuis vinden.